Đây là dự án của Blue Dragon được tài trợ bởi Quỹ Sáng kiến Canada cho địa phương, thuộc Phòng Thương Mại & Phát triển Canada thuộc Bộ Ngoại Giao Canada. Dự án hỗ trợ các hoạt động về giáo dục, cung cấp công cụ và nguồn lực cho phụ nữ và trẻ em gái Hà Giang nhằm đem lại một tương lai tươi sáng, an toàn, và hỗ trợ phục hồi do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.
Đã hơn 2 năm trôi qua Mò, một phụ nữ H’mong Hà Giang vẫn còn bị ám ảnh bởi quá khứ khi bị bán sang Trung Quốc. Mò sống tại một xã hẻo lánh ở vùng núi cao thuộc tỉnh Hà Giang, nơi nhiều phụ nữ lấy chồng và có con từ khi còn rất trẻ. Và Mò cũng không phải ngoại lệ. Mò lấy chồng và có 3 con nhỏ. Mặc dù gia đình còn nhiều khó khăn, Mò vẫn cảm thấy mãn nguyện với cuộc sống của mình… cho đến khi chồng của Mò bắt đầu đánh đập vợ. Không thể chịu đựng thêm cuộc sống bị chồng bạo lực, Mò trốn sang Trung Quốc với ước mong tìm được công việc và một cuộc sống tốt hơn. Nhưng Mò đã bị lừa bán và ép làm vợ một người đàn ông Trung Quốc. Mò đã phải trải qua thêm 3 năm bị bạo hành bởi gia đình nhà ‘chồng’. Đến năm 2019, Mò đã may mắn trốn thoát trở về.
Câu chuyện của Mò thật đau lòng, nhưng đó không phải là trường hợp duy nhất. Hà Giang là một trong những tỉnh khó khăn nhất cả nước, có nhiều điểm bản biên giới xa xôi, tỷ lệ hộ nghèo cao, và các dịch vụ việc làm chưa tiếp cận đến được với những người dân như Mò. Nhiều trẻ em gái và phụ nữ đã trở thành đối tượng bị lừa bán và bị bóc lột tình dục.
Trong suốt 11 năm hoạt động tại Việt Nam, Blue Dragon đã hỗ trợ hàng nghìn gia đình và trẻ em, bao gồm nạn nhân bị mua bán vì mục đích tình dục và trẻ em bị bóc lột sức lao động… Chúng tôi hợp tác với chính quyền địa phương để giúp đỡ các nạn nhân, và triển khai các hoạt động phòng ngừa tình trạng trẻ em và phụ nữ bị lợi dụng và mua bán. Dự án mới, dưới sự hợp tác với Quỹ Canada dành cho các sáng kiến địa phương (CFLI) đã ký vào ngày 6 tháng 8 sẽ cho phép Blue Dragon tiến gần hơn mục tiêu của tổ chức.
Tổng ngân sách CFLI tài trợ là $31,051 CAD ($24,686 USD) nhằm hỗ trợ cho hơn 2,600 trẻ em và người lớn thông qua các hoạt động:(i) hỗ trợ trực tiếp cho 85 phụ nữ và trẻ em dân tộc thiểu số có nguy cơ cao bị mua bán do chịu ảnh hưởng kinh tế nghiêm trọng từ đại dịch COVID-19; (ii) đào tạo kỹ năng sống và tập huấn về các nguy cơ mua bán người, lao động trẻ em và kết hôn sớm cho gần 2,500 học sinh; và (iii) tổ chức sự kiện và hoạt động thể thao cho các học sinh nữ ở 6 trường học.
Ở lại trường học để đảm bảo an toàn
Năm 2020, dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng tới hàng triệu gia đình trên khắp cả nước, nhiều người bị mất việc làm và bị hạn chế đi lại. Riêng tại các trường học ở Hà Giang, kỳ nghỉ sau tết kéo dài hơn thường lệ và năm học kết thúc sớm hơn so với kế hoạch. Điều này đã dẫn tới nhiều trẻ em trai và trẻ em gái trong các gia đình có hoàn cảnh khó khăn phải nghỉ học giữa chừng và tìm kiếm việc làm giúp đỡ gia đình. Việc không hoàn thành chương trình giáo dục khiến các em khó có thể thoát khỏi vòng luẩn quẩn của đói nghèo và dễ dàng trở thành mục tiêu cho việc bị bóc lột và mua bán.
Để giải quyết xu hướng đáng lo ngại này, Blue Dragon đã phối hợp với chính quyền địa phương của 2 huyện Mèo Vạc và Quản Bạ triển khai chiến dịch “Vận động học sinh quay lại trường học”. Chiến dịch đã xác định được 353 học sinh không trở lại trường học và vận động thành công 228 học sinh (64%) học sinh bỏ học quay trở lại trường. Đa số những học sinh này là nữ.
Tiếp nối sự thành công của chiến dịch và nhằm hỗ trợ trường học chuẩn bị đối phó với thách thức mới của dịch bệnh Covid-19, Blue Dragon có kế hoạch tiếp tục triển khai chiến dịch vận động học sinh quay lại lớp, dự kiến hai lần một năm: sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán và sau kỳ nghỉ hè, đây là hai mốc thời gian có số lượng học sinh bỏ học cao.
Trong chiến dịch vận động học sinh quay lại lớp, nhân viên của Blue Dragon đã đến thăm nhà và trao tặng đồ dùng học tập và sinh hoạt cho một học sinh nữ đã nghỉ học để em thể quay lại trường.
Thông qua cách tiếp cận này, Blue Dragon hỗ trợ các giáo viên địa phương đến thăm nhà của tất cả các học sinh vắng mặt và tìm hiểu về hoàn cảnh gia đình của từng em. Các giáo viên sau đó chia sẻ thông tin với nhân viên xã hội của Blue Dragon về lý do tại sao các em nghỉ học. Với thông tin này, Blue Dragon cung cấp các hỗ trợ phù hợp với nhu cầu cụ thể của từng em như: chi phí học tập, sách vở, đồng phục, xe đạp. Ngoài ra, Blue Dragon hỗ trợ sinh kế cho các gia đình có hoàn cảnh khó khăn để đảm bảo gia đình có nguồn thu nhập ổn định, các em không phải bỏ học tìm kiếm làm việc.
Một trong những cách hiệu quả nhất để giúp các gia đình nạn nhân phát triển nguồn thu nhập bền vững là mô hình ngân hàng con giống. Mô hình này tạo ra một chu kỳ thay đổi có lợi cho toàn bộ cộng đồng: một gia đình được hỗ trợ con giống, sau một thời gian chăn nuôi, con giống phát triển đàn và gia đình có thu nhập; lúc này, gia đình sẽ trao tặng một số lượng con giống mới cho các gia đình đang gặp khó khăn khác trong cộng đồng.
Vừ là một nạn nhân mua bán người và có hoàn cảnh khó khăn, chị đã nhận được con giống để có thể bắt đầu lại cuộc sống mới mà không cần phải rời khỏi quê hương thân yêu của mình.
Với nguồn tài trợ từ Quỹ CFLI, các gia đình có trẻ có nguy cơ phải nghỉ học và những phụ nữ đang xây dựng lại cuộc sống sau khi thoát khỏi nạn buôn người có cơ hội phát triển kinh tế bằng chăn nuôi tại nhà.
Phục hồi từ đại dịch COVID-19
Blue Dragon dự đoán số lượng học sinh nữ cần được hỗ trợ để trở lại trường học trong chiến dịch vận động tiếp theo sẽ vẫn ở mức cao, bởi rất nhiều gia đình sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID. Việt Nam hiện đang nỗ lực kiểm soát đợt bùng phát COVID-19 nghiêm trọng nhất từ trước cho đến nay, và nhiều biện pháp hạn chế đã được tăng cường, trong đó có việc đóng cửa khẩu biên giới. Đối với người dân Hà Giang sống dọc biên giới Trung Quốc và, sinh sống chủ yếu vào việc di chuyển sang nước bạn để tìm kiếm việc làm, việc đóng các cửa khẩu biên giới đồng nghĩa với việc họ không thể tìm kiếm việc làm và mất toàn bộ thu nhập. Tình hình khó khăn cũng xảy ra tương tự đối với hàng trăm gia đình khác, những gia đình có người thân làm việc tại các khu công nghiệp ở các tỉnh đồng bằng bị cách ly. Khi một số nhà máy lớn trở thành cụm lây nhiễm COVID vào tháng 5 vừa qua, nhiều khu công nghiệp đã phải đóng cửa, khiến hàng nghìn gia đình trên khắp Việt Nam không có thu nhập.
Mò là một trong những bà mẹ lo lắng về việc làm thế nào để trả chi phí học tập cho con mình khi năm học mới bắt đầu vào tháng Chín. Sau khi được giải cứu, Blue Dragon đại diện pháp lý cho Mò trong phiên tòa xét xử đối tượng đã từng lừa bán mình, Mò đã nhìn thấy công lý được thực thi. Mò đã trở về ngôi làng nhỏ của mình trên núi và đã có một gia đình mới. Gia đình Mò có một mảnh đất nhỏ để trồng ngô, nhưng Mò biết sản lượng thu được sẽ không đủ nuôi gia đình 5 người của mình. Chồng của Mò không thể vượt biên sang Trung Quốc để kiếm thêm thu nhập trang trải cho cuộc sống. Tương lai của cả gia đình tưởng chừng bấp bênh.
Khoản tài trợ từ Quỹ CFLI sẽ tài trợ cho chiến dịch vận động học sinh quay lại trường học tiếp theo tại hai huyện, vẫn được coi là điểm nóng về buôn bán người của Hà Giang. Sự hỗ trợ này sẽ chấm dứt nỗi lo của những bà mẹ như Mò, đảm bảo rằng những ảnh hưởng nghiêm trọng của đại dịch COVID-19 sẽ không đe dọa đến việc học tập các con của Mò, cũng như của rất nhiều trẻ em gái dễ bị tổn thương khác. Chiến dịch sẽ giữ cho các em an toàn trước nạn mua bán người và bóc lột lao động trẻ em.
Học sinh tại Hà Giang tìm hiểu về rủi ro của lao động trẻ em trong buổi tập huấn do Blue Dragon tổ chức.
Là một phần của hoạt động phòng chống mua bán người, dự án sẽ đảm bảo trẻ em gái không chỉ quay trở lại mà còn ở lại trường học. Blue Dragon sẽ tổ chức các hoạt động thể thao và thành lập các Câu lạc bộ học sinh nữ tại sáu trường học. Thông qua các câu lạc bộ này, các học sinh nữ ở những khu vực có nguy cơ cao xảy ra mua bán người gặp nhau mỗi tháng một lần. Trong các buổi họp hàng tháng, các em sẽ được giáo dục kỹ năng sống và tìm hiểu về nhiều chủ đề khác nhau, từ kỹ năng thuyết trình, hùng biện đến sức khỏe sinh sản…. Hoạt động này nhằm giúp các em tăng cường sự tự tin, nâng cao ý thức cộng đồng và đồng thời giúp các em gắn kết với trường học. Tương tự, các hoạt động thể thao dành cho trẻ em gái làm tăng sự tự tin, rèn luyện sức khỏe, và hỗ trợ các em tiếp tục với hành trình học tập của mình.
Ngoài ra, thông qua các buổi tập huấn và các trò chơi hấp dẫn tổ chức tại trường, gần 2.500 trẻ em, cả trẻ em trai và trẻ em gái được trang bị các kỹ năng tự bảo vệ mình và có cơ hội tìm hiểu về những nguy cơ có thể xảy ra khi bỏ học đi tìm việc làm và kết hôn sớm.
Thông qua sự kết hợp của tất cả các hoạt động này, Blue Dragon và Quỹ CFLI hướng tới đảm bảo những phụ nữ như Mò và con cái của Mò có mọi thứ họ cần để sống an toàn, được tôn trọng, rời xa sự nghèo đói và rủi ro.
